Mevzuat

31.03.2001 tarihli Serbest Muhasebeciilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:30)

Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 30) 

31.03.2001 Cumartesi - Sayı: 24359 (Asıl) 

Maliye Bakanlığından: 

213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 227 nci maddesinin ikinci fıkrası ile vergi kanunlarında yer alan muafiyet, istisna, yeniden değerleme, zararmahsubu ve benzeri hükümlerden yararlanılmasını Bakanlığımızca belirlenen şartlara uygun olarak yeminli mali müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporuibraz edilmesi şartına bağlamaya, bu uygulamalara ilişkin usul ve esaslarıbelirlemeye Bakanlığımız yetkili kılınmıştır.

3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik veYeminli Mali Müşavirlik Kanununun 12 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiğiyetkiye dayanılarak hazırlanan "Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları ve Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik"(1)in 7 nci maddesi ile yeminli mali müşavirlerce vergi mevzuatı yönünden tasdiki yapılabilecek olan konu ve belgeler belirlenmiş, anılan maddenin birinci fıkrasının mali mevzuatta yer alan teşvik, indirim, istisna ve muafiyetler yönünden başlıklı (G) bendinin (g) alt bendinde ise diğer teşvik, indirim, istisna ve muafiyetlerle ilgili işlemlerin tasdik kapsamında yer alabileceği öngörülmüştür.

Söz konusu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin son fıkrasında ise, tasdik işlemi yapılırken aranacak asgari bilgi, şekil şartları ile tasdike ilişkin diğer usul ve esasların Bakanlığımızca çıkartılacak tebliğlerle belirleneceği veYönetmelikte belirtilen konuların ve belgelerin tasdikine ilişkin olarak Bakanlığımızca tebliğ çıkartılmadıkça, yeminli mali müşavirlerin bu konu ve belgelerle ilgili olarak tasdik işlemi yapamayacakları belirtilmiştir.

Bakanlığımıza tanınan bu yetkiye dayanılarak 4325 sayılı Olağanüstü Hal Bölgesinde ve Kalkınmada Öncelikli Yörelerde İstihdam Yaratılması ve Yatırımların Teşvik Edilmesi ile 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun(2) 3 üncü maddesinin (a) bendi ile düzenlenen istisnadan yararlanılmasının yeminli mali müşavirler tarafından düzenlenentasdik raporu ibrazı şartına bağlanması nedeniyle bu Tebliğ ile yeminli mali müşavirler tarafından bu çerçevede yapılacak tasdikin usul ve esasları belirlenmektedir.

1- Yararlanılması Tasdik Raporu İbrazı Şartına Bağlı İstisna Kazançlar
4325 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (a) bendi hükmü uyarınca, anılan madde hükmünün yürürlüğe girdiği 1/1/1998 tarihi ile 31/12/2000 tarihi arasında Olağanüstü Hal Bölgesi kapsamında sayılan illerde yeni işe başlayan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, bu illerdeki iş yerlerinde fiilen ve sürekli olarak 10 ve daha fazla işçi çalıştırmaları şartıyla, münhasıran bu işyerlerinden elde ettikleri kazançları işe başlama tarihinden itibaren yatırım dönemi dahil 5 vergilendirme dönemi gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır. Bu istisnanın uygulanmasına ilişkin açıklamalar 1 seri no'lu Olağanüstü Hal Bölgesinde ve Kalkınmada Öncelikli Yörelerde İstihdam Yaratılması ve Yatırımların Teşvik Edilmesi Genel Tebliği(3) ile yapılmıştır.Vergi Usul Kanunun mükerrer 227 nci maddesi hükmünün Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak 4325 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (a) bendinde düzenlenen istisnadan yararlanılabilmesi için bu Tebliğ ile belirlenen şartlara uygun olarak yeminli mali müşavir tasdik raporu ibraz edilmesi zorunluluğu getirilmiştir. Bu uygulamaya ilişkin usul ve esaslar aşağıda açıklanmıştır.

1.1- Yıllık Beyana Tabi Kazançlarda İstisna Uygulaması
4325 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (a) bendi kapsamında elde ettikleri kazancın tutarı 100 milyar lirayı aşan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin istisnadan yararlanabilmeleri için yeminli mali müşavir tasdik raporu ibraz etmeleri zorunludur. Belirtilen nitelikteki kazançlarının tutarı 100 milyar lirayı aşmayan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri bu zorunluluk kapsamında değildir. Bu tutar izleyen yıllarda Bakanlığımızca ayrıca belirlenmediği taktirde her yıl yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Bu şekilde yapılacak hesaplamalarda bir milyar liradan küçük tutarlar dikkate alınmayacaktır.

Yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri ve bunlara ekli mali tablolar ile bildirimlerinin tasdiki amacıyla (tam tasdik) kanuni süresinde sözleşme düzenleyerek beyannamelerini tasdik ettiren mükelleflerin, 4325 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (a) bendinde düzenlenen istisnadan yararlanabilmeleri için ayrıca yeminli mali müşavir tasdik raporu ibraz etmelerine gerek bulunmamaktadır. Ancak, bu durumda istisnadan yararlanılması için gerekli şartların sağlandığının ve istisnanın gerçek tutarının bu Tebliğ çerçevesinde araştırılarak tespit edilmesi ve bu hususlara tam tasdik raporunun ayrı bir bölümünde yer verilmesi zorunludur.

1.2- Tevkifat Halinde İstisna Uygulaması
4325 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (a) bendi kapsamına giren kazançlar hakkında 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi hükmünün uygulanmaması için de yeminli mali müşavir tasdik raporu ibraz edilmesi zorunludur. Buna göre, anılan madde kapsamındaki faaliyetler ile ilgili olarak nakden veya hesaben yapılan ödemeler üzerinden tevkifat yapılmamasının istenilmesi halinde, nakden veya hesaben ödemeye hak kazanılan tarih itibarıyla 4325 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (a) bendinde öngörülen şartların bulunduğunu ve ödemenin gerçek tutarını tespit eden ve bu Tebliğ ekinde örneği gösterilen yeminli mali müşavir tasdik raporunun mükellefin gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir. Vergi dairesince yeminli mali müşavir tasdik raporuna dayanılarak, vergi sorumlusuna hitaben "mükellefe yapılacak ödemenin 4325 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (a) bendi uyarınca istisna kapsamında bulunduğunun yeminli mali müşavir tasdik raporu ile belirlendiğini ve bu nedenle kendisine bu kapsamda yapılacak ödemeler üzerinden vergi tevkifatı yapılmaması gerektiğini" belirten vergi dairesi müdürünün imzasını ve dairenin mührünü taşıyan bir yazı verilecektir.

(1) 02.01.1990 tarihli ve 20390 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
(2) 23.01.1998 tarihli ve 23239 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
(3) 27.02.1998 tarihli ve 23271 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.

Bu kapsamda yapılacak ödemeler üzerinden vergi tevkifatı yapılmaması uygulamasından yararlanılabilmesi için herhangi bir parasal sınır öngörülmemiştir. Bu nedenle, vergi tevkifatı yapılmaması uygulamasına konu olacak ödeme tutarı ne olursa olsun, bu uygulamadan yararlanmak için yeminli mali müşavir tasdik raporu ibraz edilmesi gerekmektedir.

4325 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (a) bendi kapsamında yürütülen faaliyetlerle ilgili olarak yapılan ödemelerin daha önce tevkifata tabi tutulmuş olması halinde, tevkif edilen vergilerin bu Tebliğ'de belirtilen esaslara uygun olarak düzenlenecek yeminli mali müşavir tasdik raporuna dayanılarak iade edilmesi mümkün bulunmaktadır.

2- Tasdikin Amacı ve Niteliği
Bu Tebliğ kapsamında yeminli mali müşavirlerce yapılacak tasdikin amacı; tasdik hizmeti verilen mükellefin 4325 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (a) bendinde düzenlenen istisnadan yararlanılması için gerekli şartları taşıyıp taşımadığının ve yararlanılacak istisnanın gerçek tutarının araştırılması ve tespit edilmesidir. Araştırılacak asgari hususlar Tebliğe ekli rapor örneğinde belirtilmiştir.

Yeminli mali müşavirler incelemelerini 29 sıra no'lu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliğinin I/2-3 bölümünde yer alan esasları da dikkate alarak yürüteceklerdir. Yeminli mali müşavirlerin tasdik çalışması kapsamında; 4325 sayılı Kanun ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılan 1 seri no'lu Tebliğ hükümlerine uyulup uyulmadığını, istisnadan yararlanma şartlarının yerine getirilip getirilmediğini ve istisnanın gerçek tutarını rapor örneğinde yer alan hususları da dikkate alarak araştırmaları zorunludur.

3- Tasdik Raporunda Bulunması Gerekli Asgari Bilgiler
Tasdik raporları, bu Tebliğin 1 no'lu ekini oluşturan rapor kapağı ile 2 no'lu ekini oluşturan rapor örneğine uygun olarak hazırlanacaktır. Rapor, içeriği itibarıyla rapor örneğinde yer alan asgari hususları ihtiva edecektir.

4- Tasdik Raporunu Tanzim Eden Yeminli Mali Müşavirlerin Müşterek ve Müteselsilen Sorumluluğu
Tebliğ ekindeki rapor örneğinde yer alan asgari bilgilerin aranması ve araştırılması zorunlu konu ve belgeler ile bunlara ilişkin defter kayıtlarının usulüne uygun olarak düzenlenmiş, kayıt nizamı ve muhasebe ilkelerine göre kaydedilmiş olması gereklidir. Yeminli mali müşavirler belgelerin geçerliliğini, usulüne uygun olarak düzenlenip düzenlenmediğini ve gerçeği aksettirip aksettirmediğini tespit etmek zorundadırlar.

İmza ve mühür kullanmak suretiyle tasdik yapan ve tasdik raporu düzenleyen yeminli mali müşavirler, tasdik kapsamı ile sınırlı olmak üzere tasdikin doğruluğundan sorumludurlar.

Yeminli mali müşavirler, yaptıkları tasdikin doğru olmaması halinde ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulurlar.

5- Raporun Vergi Dairesine İbraz Edilmesi
4325 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (a) bendi kapsamında elde ettikleri kazancın tutarı 100 milyar lirayı aşan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine ilişkin tasdik raporları yeminli mali müşavirler tarafından genel esaslar çerçevesinde mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine teslim edilecektir.

4325 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (a) bendi kapsamında elde edilen kazanç üzerinden tevkifat yapılmaması için düzenlenen raporların ise nakten veya hesaben ödeme yapılmadan ilgili vergi dairesine verilerek vergi dairesinden bu Tebliğin 1.2 bölümünde belirtilen yazının alınması ve ödemeyi yapacak kişiye ibraz edilmesi gerekir.

Tebliğ olunur.